Ahmed Abdi Shire
Jaabir26@yahoo.co.uk

March 30, 2002

Inta ayanaan u gelin inaan is weydiino jawaabta su'aashan aan dib u yara milicsano sooyaalka taariikheed ee baraarugga islaamka ah ee somaliaya,markaa waxaa khasab ah inaan xusuusano mar walba culimada kala ah Sh suufi ,Sheekh Mohammed Moalim Sh Noor Ali OLow Sh Abdi Qahani. oo intuba ahaa culimadii sida weyn u bilowdey uguna dedaaley saxwada maanta ka jirta Somalia ardadoodiina najaxdey,intaa waxaa dhinac socdey dedaalkii ay horeyba isaga u wadeen culimada Somaaliyeed iyo dariiqooyinkeeda kala duwan qayb weyna kasoo qaatey xoriyaddii Somalia ..

Haddaba isku soo wada duuboo waxaa lixdameeyadii dalka ka abuurmey xarakadii la odhan jirey JAMAACA AHLIYAH, ee ay ku mideysnaayeen dhallinyaradii Somaliyeed ee baraarugsaneyd haddaba bilowgii todobaatanadii waxaa jamaaca Ahliya soo foodsaarey cadaadis iyo culeys kaga yimid xukuumaddii shuuciga ahayd ee dalka ka hanaqaaddey taasoo sababatey in dhallinyaradii kala qaxdo dalka dibaddiisa sida dowladaha carbeed iyo kuwa deriska gaar ahaan Kenya iyo Tanzania waxaa kaloo soo foodsaarey xarakadii fikrado duullana ah oo ay la yimaadeen markiiba raggii asaaska u ahaa xarakada sida fikraddii takfiirka salafiyada iyo Al islaaxa oo halkii dacwada ka socon lahayd bilaabey siyaasad loollan ah oo iyaga u dhexeysa dadkoo dhanina u wada yaqaaniin iyaka Al Ikhwaanu Muslimiin,waqtigaas wixii ka dambeeyey waxaa madasha u xoog batay salafiyiinta oo iyaku waday dedaal dacwadeed dadkuba ha dhaliilaan masaa'ilka qaarkoode, takfiirku way dhuumanayeen Al-Islaaxna waxay doorbideen iney iska fadhiistaan khaliijka oo raadiyaan aqoonsiga ikhwaanka dowliga ah iyagoo ujeeddadodu ahayd inay aqoonsi caalami ah ku caburiyaan xarakaadka kale balse aan la imaan wax dedaal dacwadeed iyo diin sheegis waxa keliya ee ay heleen waa gacanta deeqsiga ah ee muxsiniinta carbeed iyo aqoonsiga Akhwaanka balse uma maareyn sidii mudnayd shacabkana wax looguma qaban ee waxaa ku amar ku taagleeyey koox yar oo xukun dhexroorsan xarakada ku hagta.

Dedaalka Al-Islaax waqtiyadaas wuxuu ku ekaa uun ximinta xarakaadka kale iyo iney dhallinyarada somaaliyeed ka hor istaagaan fursadaha qaaliga ah sida jaamacadaha carbeed oo kale, si kastaba salafiyadu waxay siddetameeyadii ku tallabasatay si xawli ah meelo badan oo dalka ahna way ka muuqdeen gaar ahaan gobalada koonfureed halka waqooyigana ay socotey dacwadii shabaabka waxdada reer waqooyiga inkastoo dad badani ku dhaliileen masaailka khilaafiga ah oo ay buunbuuniyeen iyo degdeg badan haddana waxay ka dhabeeyeen 1988kii inay muujiyaan damac siyaasadeed. Salafiyiintiina waxay u xuubsiibteen xisbiga alitixaad oo qof walba oo somaliyeed uu maanta si u yaqaano halka Al-Islaax ku guryo noqdeen iney buunbuuniyaan ceebaha culimada iyo wax ka sheegis ururadii safka kula jiray sida uruka Al-Itixaad iyo iyagoo caburiyay dhamaan xarakaadkii fikirka ikhwaaniga ah watay sida Aala-Sheekh oo uu sheekh u ahaa Rabbi ha u naxariistee Sh.Mohamed Macali Xassan, sidoo kale waxay baabi’iyeen Jameeca Islaamiya oo aaminsanayd mabda’a Ikhwaaniga.

Al-Islaax waxa ay dhib ka dhex abuureen ardada Somaliyeed ee Carabaha wax ka barata tusaalena waxaa noogu filan dhacdadii kol hore ka dhacdey Sudan ee uu abaabuley ninka hogaamiya Al-Islaax Dr. Ali Sh. Ahmed isagoo dalka Sudan u sheegay in ardada somaliyeed ee uusan isagu keenin ay shahaadooyinkoodu yihiin wax kama jiraan halkaasna ku cuna qabteeyey ardadii ay ku tabcayeen dan yarta soomaliyeed ceebna u soo jiidey qaabka Somalida wax u barato oo ah mid qof waliba iskii isu debero bur burkii xukuumaadda waayo Al-Islaax waxay maamushaa Daladda Waxbarashada Xamar Iyo iyagoo taageero farabadan ka hela Akhwanka dawliga ah oo ay u maraan sadaqaadka iyo deeqaha waxbarasho ee lagu soo qaado magaca bulshowaynta Somaliyeed.

Si kastaba ha ahaatee kolkii dalku galay dagaalada sokeeye waxaa Al-Islaaxu taageereen uruka USC oo ay Akhwaanka dawliga ah ka dhaadhiciyeen inay yihiin urur mujaahidiina iyagoo qoray buug ay kutaageerayaan oo layiraahdo Al-Somal Wa Juduurul Mu’asaati Raahina oo uu qoray Dr. Ali Dheere oo uu ku taageerayo guulihii ay soo hoyeen USC. Sida Al-Islaax ay ku qoreen iyakoo muujinaya taageerada ay u hayaan qabqablayaasha qaarkood waxaa ka mid Al-Liwaa Al-Islaami oo bilowgii sagaashankii ay ku qoreen maqaal cinwaankiisu ahaa Xaraka islaamia bada'at jihaadahaa min manaadiq wusdaa fi somal.waxaa kaloo ay Al-Muslimiin oo kasoo bixi jirtey Sucuudiga ku qoreen aakhirkii 1991 iney taageersan yihiin dagaal ooge Ali Mahdi Mohammed halka marar badana laga arkayo siday ula dhaqmeen shirarka dib u heshiisiineed ee Somaliya iyakoo qabaailka qaar u qaybiyey lacag si ay mowqif mideysan uga qaataan kuwo kale waxayna gacan weyn ku leeyihiin dagaalada had iyo jeeraale ka dhaca Mogadishu, Kismaayo Alta jubba oo ay soosaareen bayaano ay ku taageerayaan koox kamid ah kooxaha Kismayo isku haya. Waxay lug wayn ku leeyihiin dagaalda ka socda Ogadenia sida ku cad buug uu dhowaan soo baxay lana yiraahdo Barashada xaqiiqda Geeska Afrika. Waxay dhowaan xireen qaar ka mid ah hayado islaami ah oo ka hawlgeli jirey Ogadenia sida Al Najax oo kale iyakoo marmarsiinyo ka dhigey iney dowladda Itoobiya maamusho gobolka

Al-Islaax waxay ku dhiiqoodeen ximinta xarakaadaka ilaa ay la gashey iney meel uga dhacaan hooyooyinkii muslimiinta sida Caa'sha raadiyallahu canhaa oo ay ku jeesjeeseen Rasuulka SCW Isagoo mid kamid ah culimada Islaaxa uu yiri (anigu kolay ma damceen sagaal jir), arinkaas oo ay ka digeen Culimobadan oo Somaliyeed oo ay kamid ahaayeen Sh. Ibrahim Suuleey iyo Sh. Ahmed Dahir Awees. Al-Islaax waxay kaloo lugaha la galeen masaailka dhaxaalka sinnaanta ragga iyo dumarka taasna hal ujeeddo ayay ka lahaayeen oo ah iney kaga ugaadhaan hay'daha shisheeye ee dalka ka hawl gala kadib markii naas gudhaya u muuqdeen hay’adihii Carbeed. Haddaba ma urur daneed baa mise waa urur diineed.

Waxaa Diyaariyay

Ahmed Abdi Shire
Jaabir26@yahoo.co.uk