|
Gabaygii "
dabargo’ sowmaaha"
Gabaygani wuxuu ka hadlaayaa qaybo kalda duwan. waxaana
runtii gabaygan tiriyey 1997 dii markaas oo ethopia ku soo duushey dhul
soomaaliyeed. maadaama uu cadowgii ethopiaanka ahaa dib ugu soo laabtay dalkii
hooyo waxaan u arkay inay laga maarmaan tahay inaan casriyeeyo umada
soomaaliyeed oo dulmi diidka ahna usoo gudbiyo gabygaan. dulmi diid waxaan ula
jeedaa cid ala iyo cidii ka soo horjeeda dulmiga ha ahaado mid ajnebi iyo mid
maxaliyaba. gabyga muhiimadiisu waa
waxyaalaha ka hor imaanaya danta iyo qaranimada umada soomaaliyeed una baahan
in lasaxo siday inaga ilatahay. waxaana rabaa inaan xusuusiyo raga xulufada
la’ah Ethopia in cadaawad soo jireen ahi inaga dhexeyso waxaana leeyahay ”shabeel marabi manoqdo”.
kooxda cartana waxaan oran lahaa ”waxaygiyo
waxaagaba an cuno waali sow ma’aha”. faysal
siciid muuse [abuxamsa@hotmail.com]
waakan
gabaygii
indhoweydba waa taanan
tirin deelaydii gabaye
waa taan daleeshaa kamaray gu'iyo dayrtiise
hadba aniga oo daayeybaa lay dirqinayaaye
hadii aan amxaar ciidan
dirin maba daneeyeene
balaan didiyo caawoo kaloo
diirid leeyaheye
dadow maqal dabuubtana lasoco deeley waa timiye
duryankeeda soomalibaan cidina doonayne
daarahooda niminkii dunshoo qaranki daaneeyey
daacad iney kadheeryiin aadanuu waa daninayaaye
danigaa xumaantoo dadyohow dunida noo gaarey
nin damiirleh mar uun buu damcaa inuu ka doodaaye
damiirkeynu wada dayrinana dabargo sowmaaha
nimankaa diriisyada watoo dunida aafeeyey
intey soo dareershaan kufriga nama
dilaaleene
iney daadufiin falan yihiin balan ku deeqsiiyo
damacoodu nimankuu ahaa xeebta
degisteeda
oo doolaaligoodii marhore doolow ku dekeeyey
dadqureynu nahay wayagii dunida gaarsiiyey
maduugowdo taariikhduyoo waa diwaan qorane
goormaa amxaar dadkeenii noqdoo nalakusoo duubay
ama daawa aan dhiganayoo qalinka loo daabay
nimankii dalkeenii dhacoo
shalay ku doodaayey
madaafiicda nimankii doraad nagu dul gawriirshey
iney dayrtan noosoo debceen waa i degiweydey.
qabaalkii daloolaba biyaa lala
dul joogaaye
doc markuu kadaadshaa kukale laga dulgeeyaaye
aadmigaa kadaran maalintuu wada dugaagoobo
neef dacar durduurtey sidiis
wada dayoobaane
hadaan diinta lagu doojinayan looma daw helo'e
iney waanadiid wadayihiin bal'aan ku deeqsiiyo
dariiqii rasuulkiyo diintibey docuga bayreeno
gaal dooraweyn bey intaa daba ordaayaane
dardaarankii darwiishkana kadide mana daneeyaane
tigreegaa dabaabadaa watoo qolana deyneynin
oo diinta nagu maagayoo nagu duqaynaaya
nin damiirle awdaahirow maba duraanteene
jamhadaha dariiqyada u furi dabargo’ sowmaaha
nimankii caruuraha dubtoo dumarka daanduushey
oo meydka daba qaawiyoo kaadi ku dareershey
inay aniga ii diirnaxaan waa idmaqaysaaye
qaarkeenoo durbaanada u tumi dabargo’ sowmaaha
ardisababa nimankaa degoo
debinka maageeri
qabiilooyinkey nagu dageen waw dareenqabaye
hoogiyo ba'ay damacsanyiin dabargo’ sowmaaha
debcigeeda soomaalibaan gaalo damacdeene
kaladaadsanaantaa kufrigu ugu dawgalaye
inaynaan dareenkaasba qabin dabargo’ sowmaaha
tigree kuma digteen
soomaalidii damaca waalayde
nabad kuma dekeeyeen taniyo hawdka dacalkiisa
duligaan kuwada doogsanana dabargo’ sowmaaha.
dubka waxaan wadaagnaa ninkii iidaqnanayoo
dhan
duulqura hadaan nahay kolnaba nama dagaagsheeno
warmaa nama dareen hadey diir u naxayaane
warmaata dooxeen hadey deris
yaqaanaane
dacal uma fiyoobaan dhulkey xalay kuduulkeene
dicaayadha ay faafiyeen dabargo’ sowmaaha
gidigeedba gaaladu markey nagu
dul reemeysey
dubaaqooyin baynalaheleen shalay dagaalkiiye
maantana dulmiga ay wadaan dabargo’ sowmaaha
dildilaaca waxa noogu wacan
dirirta weeyaane
dagaalkaa sokeeyoo waxbadan dhiiga naga daadshey
oo weli lasiidoonayana dabargo sowmaaha
diirdiirtuba markay dalaga iyo dooga xaganeyso
iyaduba marbay dacalka kore doc’ uun kareebtaaye
maleyshiyadu diihaalkey qabaan yaabtay dunidiiye
qaasin inuu midnima diidayoo daba maryeynaayo
ninkii aan
dareenkeeda qabin yaan u duurxuliye
daahaan kaqaadiye dadow daalacda oo dhuuxa
inkastuu daliishoo quraan deeban marinaayo
haduu daacad yahay saacad qura la’isma diideene
waxa qaar dalkii uga qaxeen waa dabkuu shidaye
ducadiyo quraankuu akhriyey waa kii daaf marayo
dacalada kismaayiyo jubada waysagii degeye
waamaduu ku dulaa dabkiyo kicisay deebaanka
dalkiisiyo ninkii jecel inuu xumaha daaweeyo
dulmiguu faluu maalin qura dib u jaleecaaye
waxa uu dastuurkiisu yahay waa i degi weydey
dusha kagama dego aarlibaax duunya idilkeede
koodii gooni daaquu sifudud ugula duulaaye
magacyadaa kufrigu nagu dagoo nagu kala daadshey
midnimaa kadooroon ninkii ehelu diinowe
wadaadadu dariiqooyinkey daa'imeen dabargo sowmaaha
odayaasha wada daacayoo
macasha diistaa leh
oo maantana dalkeenii ka dhigay degel abaaroobey
soomalidey kaladileen dabargo’ sowmaaha
dabagaabka naagaha watoo
dirica jiidaaya
oo qaadkiyo sigaarkana daldali sida dilaaliinta
iyaguna xijaabkey dacniyi dabargo’ sowmaaha
dhalinyarada wada dhoohanoo
dhinacyada xiiran
dhedigood sidiisii hadana dhegaha dheeraystay
dhaqanrogadka ay doonayaan dabargo’ sow maaha.
dawersiga shiyeeyaha markaan
dibad usoo dhoofnay
derejooyin buu leeyehoo eygu waa dahabe
dumadiyo digaagaan martabad kula dagaalnaaye
ducfi inaan kuwada noolnahana dabargo’ sowmaaha
ninkii mowdku siidaayo'oo
dunida sii jooga
nasaaradu dagaalkey wadaan waaba daalacane
damiinimada ay nagu heleen dabargo’ sowmaaha
dabuubteeda maansadu ragbey
kaba daboolnayne
ninragey dardaaran u tehee doqon hamoogaade
waa horaa darwiishkii tirshood hadal ka diideene
ninkii aniga igu diimayow dan iyo xeeshaa dheh.
AFEEF: Aragtida qoraalkan waa mid u gaara qoraaga ku saxiixan.
DAABACAAD: Janaayo 2002
| 